Πανηγυρίζουν κάποιοι γιατί προχωράει η φαραωνική τουριστική επένδυση
στον Έξαρχο Αταλάντης. Εμείς δεν πανηγυρίζουμε!
Του Στέφανου Σταμέλλου*
Γενικά
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, υπογράφηκε από τα συναρμόδια υπουργεία Τουρισμού και Περιβάλλοντος το Προεδρικό Διάταγμα για την φερόμενη μεγάλη τουριστική επένδυση «Atalanti Hills», που προγραμματίζεται να γίνει στον Έξαρχο Αταλάντης και στο όρος Χλωμό από την εταιρεία ΛΟΚΡΟΣ Μονοπρόσωπη ΕΠΕ. Το έργο προβλέπεται στη βασική του υποδομή, σύμφωνα με τα δημοσιεύματα, να περιλαμβάνει τρία(3) γήπεδα γκολφ, τρεις(3) μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες και τρείς χιλιάδες τριακόσιες έξι (3.306) παραθεριστικές κατοικίες συνολικής
δυναμικότητας 8.872 κλινών.
Είναι γνωστές οι ενστάσεις μας σε ό,τι αφορά στο περιβαλλοντικό μέρος του έργου, το οποίο “βαφτίζεται” από τους φερόμενους επενδυτές και τους τοπικούς εκπροσώπους τους ως ήπιο, αγροτουριστικό και οικολογικό. Για τους τοπικούς παράγοντες, όλοι εμείς πρέπει να αποδεχτούμε αυτή τη “βάφτιση”∙ διότι διαφορετικά δεν θέλουμε το καλό του τόπου και την “ανάπτυξη”. Πρέπει να αποδεχτούμε και να ξεχάσουμε τα φτωχά υδατικά αποθέματα της περιοχής, την απειλή ερημοποίησής της, όπως καταγράφεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης, την διαχείριση της παραγωγικής γης, το δασικό χαρακτήρα της έκτασης, το ιδιοκτησιακό καθεστώς της και τα συμφέροντα του δημοσίου. Και όλα αυτά με την απατηλή υπόσχεση ενός «παραδείσιου» σεναρίου, που προβλέπει άφθονες θέσεις εργασίας, μεγάλη και διαρκή συρροή πελατείας και ασύγκριτη περιβαλλοντική προστασία για την περιοχή.
Υπογραμμίζουμε μόνο τρία πράγματα:
α) Σε ότι αφορά στον δασικό χαρακτήρα της έκτασης, με την 1074/56901/26-03-3014 πράξη χαρακτηρισμού του Δασάρχη Αταλάντης, από τα 12.351,47 στρ., το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της, δηλαδή τα 11.910 στρ. είναι δάσος αείφυλλων – πλατύφυλλων.
β) Σε ό,τι αφορά στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, όλα τα στοιχεία και τα έγγραφα εμφανίζουν το Δημόσιο ως ιδιοκτήτη των 7/15 της συνολικής έκτασης∙ και με αυτή την επισήμανση στάλθηκε από την Διεύθυνση Προστασίας Δασών και Αγροπεριβάλλοντος, Τμήμα Εμπραγμάτων Δικαιωμάτων, στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους(ΝΣΚ) για την έγερση ενδίκου βοηθήματος και για την δικαστική αναγνώριση δικαιώματος κυριότητας του Δημοσίου στην έκταση. Το ΝΣΚ με το 343/19-01-2016 πρακτικό συνεδρίασης προενέκρινε την μη έγερση ενδίκου βοηθήματος σχετικά με την έκταση, το οποίο πρακτικό εγκρίθηκε στη συνέχεια από τον Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Περιουσίας(!). Πολλά σχόλια δεν χρειάζονται. Απλά επιβεβαιώνεται ακόμα μια φορά ότι το Δημόσιο διεκδικεί κατά περίπτωση τα δικαιώματα κυριότητας των δασικών εκτάσεων και, κυρίως, όταν αφορούν σε μικρούς φερόμενους καταπατητές. Εδώ έχουμε μια παράνομη μεταβίβαση/πώληση δημόσιας περιουσίας χιλιάδων στρεμμάτων σε ξένη εταιρεία και έρχεται ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Περιουσίας και εγκρίνει το πρακτικό μη έγερσης ενδίκου βοηθήματος, κάνοντάς το δεσμευτικό για τη διοίκηση.
γ) Σε ό,τι αφορά στα υδατικά αποθέματα της περιοχής, ο πρώην Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης και ένας από τους κατ’ εξοχήν ειδικούς σε θέματα ερημοποίησης και εδαφών, καθηγητής κ Κ. Κοσμάς, σε ηλεκτρονικό του έγγραφο/απάντηση αναφέρει ότι «Γενικά η ευρύτερη περιοχή της Αταλάντης χαρακτηρίζεται από μέτριο μέχρι υψηλό κινδύνου ερημοποίησης. Η πεδινή περιοχή χαρακτηρίζεται κυρίως ως μέτριου κινδύνου, εκτός μιας λωρίδας γης κατά μήκος της θάλασσας με κακώς αποστραγγιζόμενα εδάφη που επηρεάζεται από την διείσδυση στον υδροφορέα υφάλμυρου ύδατος και προκαλεί την αλάτωση των εδαφών και χαρακτηρίζεται ως υψηλού κινδύνου. Η λοφώδης περιοχή με σχετικά αβαθή εδάφη και μεγάλες κλίσεις, με γεωργικές καλλιέργειες η φυσική βλάστηση, χαρακτηρίζεται κυρίως ως υψηλού κινδύνου». Επίσης ο κ Κοσμάς αναφέρει «Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης αποτελεί νόμο του κράτους με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 974/27-7-2001. Συνεπώς οποιοσδήποτε μπορεί να την επικαλεσθεί όσον αφορά την εφαρμογή της» «…περιλαμβάνει τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές για την προστασία του περιβάλλοντος από την ερημοποίηση ξεχωριστά για κάθε τομέα όπως γεωργία, κτηνοτροφία, δάση, νερά, κλπ. Ο σχεδιασμός και η ανάπτυξη επενδυτικών προγραμμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους πρέπει να λαμβάνει υπόψη το Εθνικό Σχέδιο Δράσης».
Ποια είναι τα επιχειρήματα και οι αυταπάτες.
Ορισμένοι υπερθεματίζουν ότι εξαντλήθηκαν τα περιθώρια της ήπιας και βιώσιμης ανάπτυξης, ότι η γεωργία και η κτηνοτροφία δεν αποτελεί πλέον πεδίο οικονομικής δραστηριότητας για την περιοχή της Λοκρίδας, ότι η βιώσιμη, ισόρροπη και πολυκεντρική ανάπτυξη είναι “έπεα πτερόεντα” για ανεύθυνους ανθρώπους, χωρίς βέβαια να επικαλούνται κάποια μελέτη για τις αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής, με ευθύνη και των δύο βαθμών Αυτοδιοίκησης.
Όσοι υποστηρίζουν την επένδυση, τονίζουν με δραματικό τρόπο το πρόβλημα της ανεργίας στην περιοχή και τα αδιέξοδα των νέων. Και καταλήγουν στο εύκολο συμπέρασμα ότι η λύση σήμερα - και μονόδρομος - είναι οι ξένες επενδύσεις και η εισροή ξένων κεφαλαίων. Εδώ αναφέρονται σε μια επένδυση, που ξεκίνησε με ένα αρχικό προϋπολογισμό δύο(2) δις ευρώ και τώρα λένε για 1,2 δις με χρονικό ορίζοντα 18ετίας. Θα έρθουν δηλαδή οι ξένοι να πάρουν τα φιλέτα μας, τα βουνά και την παραγωγική μας γη, επενδύοντας τα άγνωστης προέλευσης κεφάλαια τους κι εμείς, με το καλύτερο σενάριο, θα κερδίσουμε τις -αμφισβητούμενες- εποχικές θέσεις εργασίας δαπανώντας αρκετά χρήματα σε υποδομές. Η πλήρης εξάρτηση, το ξεπούλημα και η υποταγή παρουσιάζεται ως μονόδρομος για την ελληνική οικονομία και κοινωνία. Το «πέσε πίτα να σε φάω» και το «να έρθουν οι ξένοι να μας βγάλουν από τα αδιέξοδα» που μας οδήγησε το αποτυχημένο πολιτικό και οικονομικό σύστημα, είναι στο μυαλό των περισσοτέρων. Οι υπέρμαχοι της επένδυσης, που σηκώνουν και τη σημαία του πατριωτισμού, ποτέ δεν κατέθεσαν ένα εναλλακτικό αναπτυξιακό σχέδιο, το οποίο να κριθεί ως μη επιθυμητό σε σχέση με το προτιμώμενο σχέδιο αυτής της μορφής τουριστικής ανάπτυξης.
Κάποια πράγματα όμως πρέπει να λέγονται με το όνομά τους:
Γνωστοί και άγνωστοι επενδυτικοί κύκλοι, κυρίως στο εξωτερικό, και στα πλαίσια της αγοράς ακινήτων, επέλεξαν στην Ελλάδα ένα σημαντικό αριθμό μεγάλων εκτάσεων γης για μεγάλες τουριστικές επενδύσεις με "κερασάκι στην τούρτα” τα γήπεδα γκολφ (βλέπε Μονή Τοπλού στην Κρήτη, Νηες στη Μαγνησία, Πόρτο Χέλι κλπ). Με την ανοχή πάντα των υπεύθυνων ελληνικών κυβερνήσεων και των αρμοδίων υπουργείων δημιουργούνται τετελεσμένα γεγονότα, αγνοώντας τις ιδιαιτερότητες και τα συγκριτικά περιβαλλοντικά και πολιτιστικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας, όπως και τα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλούν αυτές οι φαραωνικές επενδύσεις. Και όλα αυτά σε απουσία μιας συστηματικής και τεκμηριωμένης λήψης αποφάσεων με βάση τα εναλλακτικά σχέδια αξιοποίησης των πλουτοπαραγωγικών πόρων κάθε περιοχής.
Τα σχέδια που προωθούνται στηρίζονται κατά κύριο λόγο στο ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό φορολογίας αυτών των επενδύσεων και στα σημαντικά κίνητρα που προσφέρει ο Αναπτυξιακός Νόμος, τα οποία μπορεί να φτάσουν έως και 60% του συνολικού επενδυτικού κόστους. Αν πράγματι η επένδυση αυτή ενταχθεί στα κίνητρα που προσφέρει ο Αναπτυξιακός Νόμος, αυτόματα προκύπτει ότι ένα μεγάλο ποσό που αντιστοιχεί στον τομέα του τουρισμού, θα κατευθυνθεί ως άμεση χρηματοδότησή της με εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Ελπίζουμε να μην υπάρχουν αυταπάτες ότι κάποιοι έρχονται να επενδύσουν ένα τέτοιο ποσό στην Ελλάδα για να κάνουν απόσβεση μετά από πενήντα και εκατό χρόνια σε έναν τομέα με πολλούς αστάθμητους παράγοντες, όπως είναι ο τουρισμός. Μπορεί όμως να πει κανείς ότι το «πλαστικό χρήμα» έχει ανάγκη να δραστηριοποιηθεί στην πραγματική οικονομία, γιατί διαφορετικά λειτουργεί παρασιτικά για κάποιες εταιρείες και οικονομίες. Αυτό όμως λέει πολλά…
Οι απλουστευτικές διαδικασίες
Η απλούστευση των διαδικασιών στην προσπάθεια για τον αποχαρακτηρισμό του δασικού χαρακτήρα της περιοχής, στην προσπάθεια να αποποιηθεί το δημόσιο τα ιδιοκτησιακά του συμφέροντα και στην αγνόηση του Εθνικού Σχεδίου για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης - νόμος του κράτους από το 2001 - μπορεί να γίνει μόνο με παράνομες και παράτυπες διαδικασίες. Δεν αναφερόμαστε βέβαια ότι οι αρμόδιοι παραβλέπουν την ανάγκη μιας Ολοκληρωμένης Μελέτης των επιπτώσεων ενός τέτοιου φαραωνικού έργου στις κοινωνικές, πολιτιστικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές συνθήκες της ευρύτερης περιοχής της Λοκρίδας και της Φθιώτιδας στο εγγύς και στο απώτερο μέλλον. Και δεν είναι οι οικολόγοι, όπως λένε κάποιοι, που τους εμπόδισαν δώδεκα χρόνια τώρα να προχωρήσουν το φιλόδοξο αυτό έργο, που θα σώσει την οικονομία της περιοχής. Τους εμπόδισε η έλλειψη Εθνικού και Δασικού Κτηματολογίου και η σωρεία των παρατυπιών στην εξασφάλιση της νομιμότητας, τις οποίες προσπαθούν να ξεπεράσουν με τον γνωστό ελληνικό τρόπο…
Το «Atalanti Hills» δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως επένδυση ήπιας αγρο-τουριστικής ανάπτυξης. Είναι ένα έργο που θα κοστίσει αρκετά στον έλληνα φορολογούμενο**, ένα έργο με πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και στους φυσικούς πόρους και με δραματικές συνέπειες για τις αναπτυξιακές προοπτικές της ευρύτερης περιφέρειας. Για τα ελληνικά δεδομένα και για τα δεδομένα της περιοχής, η συγκεκριμένη επένδυση αποτελεί μια αρνητική πρόκληση***.
Λαμία, 24.2.2017
* Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος της Οικολογίας Αλληλεγγύης Στερεάς
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου