Η ρύπανση στην Παραλία Λιβανατών και ο ΒΙΟΚΑ Αταλάντης

Η ρύπανση στην Παραλία Λιβανατών και η λειτουργία του ΒΙΟΚΑ Αταλάντης

 Αυστηρότερους κανόνες για τους ρύπους του ατμοσφαιρικού αέρα, των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων, καθώς και για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων, πρότεινε (26/10) η Ευρωπαϊκή Επιτροπή [https://www.reporter.gr/Diethnh/Diethneis-Eidhseis/542348-EE-Aysthroteroi-kanones-gia-toys-rypoys-kai-thn-epexergasia-lymatwn] H Επιτροπή προτείνει οι υποχρεώσεις επεξεργασίας των λυμάτων να επεκταθούν σε μικρότερους οικισμούς με 1.000 κατοίκους, από τους 2.000 κατοίκους που ισχύει επί του παρόντος.

 Αυτό μας θύμισε τις καταγγελίες της «Κίνησης Πολιτών για την Προστασία του Περιβάλλοντος στην Παραλία

Λιβανατών» για τη ρύπανση της θάλασσας, οι οποίες καταγγελίες έχουν πολλές παραμέτρους. Το σημαντικό είναι πως η υπόθεση της παράνομης διάθεσης λυμάτων στη θαλάσσια περιοχή μέσω των αγωγών των ομβρίων οδηγήθηκε στη δικαιοσύνη, χωρίς όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αναδείχθηκαν δε οι ευθύνες της Δημοτικής Αρχής του Δήμου Λοκρών, πρώτον γιατί δεν φαίνεται διατεθειμένη να παρέμβει να σφραγιστούν οι παράνομες συνδέσεις για να λυθεί το πρόβλημα, με λίγα λόγια «σφυρίζει κλέφτικα», και δεύτερον γιατί δεν εξασφαλίστηκε η λειτουργία του Βιολογικού Καθαρισμού της πόλης της Αταλάντης και των παράκτιων οικισμών Λιβανατών και Αρκίτσας. Ρωτάμε: πού πηγαίνουν τα αστικά λύματα;

 Στην ερώτηση, που κατέθεσε στη Βουλή η ανεξάρτητη βουλευτής Αγγελική Αδαμοπούλου¹, για τη λειτουργία των Βιολογικών Καθαρισμών στη Στερεά, ύστερα από τη σχετική ανακοίνωση της Οικολογίας Αλληλεγγύης Στερεάς², απάντησε ο αρμόδιος Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων Μανώλης Γραφάκος³, ο οποίος αναφέρει συγκεκριμένα για τους ΒΙΟΚΑ: «Αρμόδιοι φορείς για την υλοποίηση και λειτουργία των εγκαταστάσεων είναι οι Δήμοι, οι ΔΕΥΑ, οι εταιρείες Ύδρευσης – Αποχέτευσης».

 Στο μεταξύ αυτό που μας εκπλήσσει είναι ότι στη βάση δεδομένων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας [http://astikalimata.ypeka.gr/] ο Βιολογικός Αταλάντης εμφανίζεται σε λειτουργία χωρίς να έχει υποβληθεί ΑΕΠΟ(!), έχοντας χωριστικό τύπο δικτύου/σύστημα αποχέτευσης(!) και εξυπηρετώντας 4.958 κατοίκους. Ποια είναι τελικά η αλήθεια;

 Με το νέο σχεδιασμό πιστεύουμε ότι θα υπάρξει χρηματοδότηση για να μπορέσουν όλοι οι οικισμοί, οι άνω των 1.000 πια κατοίκων, να αποκτήσουν ΒΙΟΚΑ και ότι θα αντιμετωπιστεί το τεράστιο πρόβλημα της ρύπανσης και της περιβαλλοντικής όχλησης, κυρίως της θάλασσας και των επιφανειακών υδάτινων αποδεκτών, αλλά και του υδροφόρου ορίζοντα. Παράλληλα όμως πρέπει με έναν τρόπο να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα και τα κακώς κείμενα των ήδη υπαρχόντων ΒΙΟΚΑ, που κουβαλούν τις γνωστές αμαρτίες του παρελθόντος, από το Β’ ΚΠΣ, με ευθύνη όλων και όχι μόνο των Δήμων.

 Νοέμβρης 2022

 ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΕΡΕΑΣ

 

¹ Η ερώτηση της κας Αδαμοπούλου  

 

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Α΄ ΑΘΗΝΩΝ

15 Ιουνίου 2022

 

ΕΡΩΤΗΣΗ

Προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Κώστα Σκρέκα.

 

Θέμα: «18 Δήμοι της Στερεάς Ελλάδας δεν συμμορφώνονται προς την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία και διάθεση αστικών λυμάτων.»

 

Κύριε Υπουργέ,

Η Οδηγία 91/271/ΕΟΚ «για την επεξεργασία και διάθεση αστικών λυμάτων», όπως αυτή τροποποιήθηκε με την Οδηγία 98/15/ΕΕ, έχει ως σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος από τις επιπτώσεις της διάθεσης ανεπεξέργαστων ή ανεπαρκώς επεξεργασμένων αστικών και ορισμένων βιομηχανικών λυμάτων και των παραπροϊόντων τους. Στις διατάξεις της Οδηγίας εμπίπτουν οι οικισμοί της χώρας με ισοδύναμο πληθυσμό άνω των 2.000 ισοδύναμων κατοίκων. Ωστόσο, πρόσφατη επιστολή που έλαβα από την αυτοδιοικητική παράταξη «Οικολογία Αλληλεγγύη Στερεάς» περιγράφει το θέμα συμμόρφωσης με την Οδηγία για τους Δήμους της Στερεάς Ελλάδας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το χάρτη της εθνικής βάσης των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων 18 Δήμοι της Στερεάς Ελλάδας δεν συμμορφώνονται προς την παραπάνω οδηγία. Ακολουθεί η ανακοίνωση αναλυτικά.

“Στη Βάση Δεδομένων Παρακολούθησης Λειτουργίας των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του ΥΠΕΝ [http://astikalimata.ypeka.gr/] στην Περιφέρεια Στερεάς εμφανίζονται να λειτουργούν είκοσι εννέα (29) βιολογικοί καθαρισμοί. Και συγκεκριμένα: ΒΟΙΩΤΙΑ: 6, ΕΥΒΟΙΑ: 9, ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ: 1, ΦΘΙΩΤΙΔΑ: 8 και ΦΩΚΙΔΑ: 5

 

Στο χάρτη [http://astikalimata.ypeka.gr/Services/Pages/WtpViewApp.aspx], από τους 29, οι έντεκα (11) (Σπερχειάδα-Μακρακώμη, Λαμία, Μαλεσίνα, Δεσφίνα, Αράχωβα, Θήβα, Οινόφυτα, Χαλκίδα, Νέα Αρτάκη, Αλιβέρι, Κύμη) εμφανίζονται με μπλε χρώμα, που σημαίνει ότι είναι σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ, ενώ οι δεκαοκτώ (18) (Καρπενήσι, Μώλος, Καμένα Βούρλα, Αταλάντη, Τιθορέα, Άμφισσα, Ιτέα, Δελφοί, Γαλαξείδι, Ορχομενός, Λιβαδειά, Αλίαρτος, Ιστιαία, Λουτρά Αιδηψού, Αμάρυνθος, Μαρμάρι, Κάρυστος Σκύρος) εμφανίζονται με κόκκινο χρώμα, που σημαίνει ότι είναι σε κατάσταση ΜΗ συμμόρφωσης, είτε γιατί δεν λαμβάνουν επαρκή αριθμό μετρήσεων, είτε γιατί οι παράμετροι που ελέγχονται στην εκροή δεν είναι εντός των ορίων που θέτει η Οδηγία.

 

Επισημαίνεται ότι η Ειδική Γραμματεία Υδάτων με έγγραφό της [http://astikalimata.ypeka.gr/Article.aspx?aid=1062] ζήτησε από τους εξουσιοδοτημένους υπεύθυνους των ΕΕΛ, που εμπίπτουν στις διατάξεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ, να καταχωρήσουν μέχρι τις 31.3.2022 τα τεχνικά και λειτουργικά δεδομένα του έτους 2021. Η ενημέρωση αυτή είναι υποχρεωτική, γιατί η έλλειψη λειτουργικών δεδομένων χαρακτηρίζει την ΕΕΛ σε καθεστώς μη συμμόρφωσης, που σημαίνει ότι ξεκινάνε διαδικασίες Παραβίασης της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας.

 

Όλα αυτά σημαίνουν ότι ασφαλώς και υπάρχουν προβλήματα, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται και κρύβονται «κάτω από το χαλί»∙ κυρίως περιπτώσεις μη λειτουργίας ή κακής λειτουργίας των βιολογικών καθαρισμών και του αποχετευτικού δικτύου.

 

Είναι γεγονός ότι η διαχείριση των αστικών λυμάτων των πόλεων και των οικισμών πάνω από 2.000 κατοίκους είχε χρηματοδοτηθεί από την εποχή του Β’ΚΠΣ και δημιουργήθηκε η εικόνα ότι όλα βαίνουν καλώς! Πολλοί επίσης οικισμοί χρηματοδοτήθηκαν και από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ακόμα και για επεκτάσεις και εκσυγχρονισμό των ΒΙΟΚΑ. Όμως, φαίνεται ότι κάποιοι δεν είδαν, όταν έπρεπε, με την απαραίτητη σοβαρότητα το ζήτημα και σήμερα δημιουργούνται αδιέξοδα λόγω του υπέρογκου κόστους συντήρησης και λειτουργίας τους, αλλά και της έλλειψης τεχνογνωσίας των μικρών καλλικρατικών δήμων για τη διαχείριση τέτοιων σύνθετων εγκαταστάσεων∙ με αποτέλεσμα, πολλοί δήμοι να τους υπολειτουργούν ή να αναθέτουν σε εργολάβους τη λειτουργία τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

 

Η ρύπανση της θάλασσας και των ρεμάτων είναι το αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας. Καλά είναι τα μεγάλα λόγια και οι γιορτές για το περιβάλλον, αλλά δεν είναι κακό να λέμε και καμιά αλήθεια… και ας πέσει στο γιαλό μαζί με τα λύματα.”

 

Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται ο κ. Υπουργός:

 

-Πως προτίθεστε να παρέμβετε προκειμένου οι 18 Δήμοι της Στερεάς Ελλάδας να αποκαταστήσουν τη μη λειτουργία ή μη ορθή λειτουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και να εναρμονιστούν με την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ για την επεξεργασία και διάθεση αστικών λυμάτων;

 

Η ερωτώσα Βουλευτής

 

Αγγελική Αδαμοπούλου

    Ανεξάρτητη Βουλευτής Α΄ Αθηνών

 

 

² Η ανακοίνωση της Οικολογίας Αλληλεγγύης Στερεάς

 

ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΕΡΕΑΣ – Αυτοδ/κή παράταξη

http://oikologiki-sterea.blogspot.gr/

greenfth@otenet.gr - τηλ: 6977261256

 

Οι Βιολογικοί Καθαρισμοί στη Στερεά και η Βάση Δεδομένων του ΥΠΕΝ

 

Στη Βάση Δεδομένων Παρακολούθησης Λειτουργίας των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (ΕΕΛ) της Ειδικής Γραμματείας Υδάτων του ΥΠΕΝ [http://astikalimata.ypeka.gr/] στην Περιφέρεια Στερεάς εμφανίζονται να λειτουργούν είκοσι εννέα (29) βιολογικοί καθαρισμοί. Και συγκεκριμένα: ΒΟΙΩΤΙΑ: 6, ΕΥΒΟΙΑ: 9, ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ: 1, ΦΘΙΩΤΙΔΑ: 8  και ΦΩΚΙΔΑ: 5

 

Στο χάρτη [http://astikalimata.ypeka.gr/Services/Pages/WtpViewApp.aspx], από τους 29, οι έντεκα (11) (Σπερχειάδα-Μακρακώμη, Λαμία, Μαλεσίνα, Δεσφίνα, Αράχωβα, Θήβα, Οινόφυτα, Χαλκίδα, Νέα Αρτάκη, Αλιβέρι, Κύμη) εμφανίζονται με μπλε χρώμα, που σημαίνει ότι είναι σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Οδηγίας  91/271/ΕΟΚ, ενώ οι δεκαοκτώ (18) (Καρπενήσι, Μώλος, Καμένα Βούρλα, Αταλάντη, Τιθορέα, Άμφισσα, Ιτέα, Δελφοί, Γαλαξείδι, Ορχομενός, Λιβαδειά, Αλίαρτος, Ιστιαία, Λουτρά Αιδηψού, Αμάρυνθος, Μαρμάρι, Κάρυστος Σκύρος)  εμφανίζονται με κόκκινο χρώμα, που σημαίνει ότι είναι σε κατάσταση ΜΗ συμμόρφωσης, είτε γιατί δεν λαμβάνουν επαρκή αριθμό μετρήσεων, είτε γιατί οι παράμετροι που ελέγχονται στην εκροή δεν είναι εντός των ορίων που θέτει η Οδηγία.

 

Επισημαίνεται ότι η Ειδική Γραμματεία Υδάτων με έγγραφό της [http://astikalimata.ypeka.gr/Article.aspx?aid=1062] ζήτησε από τους εξουσιοδοτημένους υπεύθυνους των ΕΕΛ, που εμπίπτουν στις διατάξεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ, να καταχωρήσουν μέχρι τις 31.3.2022 τα τεχνικά και λειτουργικά δεδομένα του έτους 2021. Η ενημέρωση αυτή είναι υποχρεωτική, γιατί η έλλειψη λειτουργικών δεδομένων χαρακτηρίζει την ΕΕΛ σε καθεστώς μη συμμόρφωσης, που σημαίνει ότι ξεκινάνε διαδικασίες Παραβίασης της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας.

 

Όλα αυτά σημαίνουν ότι ασφαλώς και υπάρχουν προβλήματα, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται και κρύβονται «κάτω από το χαλί»∙ κυρίως περιπτώσεις μη λειτουργίας ή κακής λειτουργίας των βιολογικών καθαρισμών και του αποχετευτικού δικτύου. 

 

Είναι γεγονός ότι η διαχείριση των αστικών λυμάτων των πόλεων και των οικισμών πάνω από 2.000 κατοίκους είχε χρηματοδοτηθεί από την εποχή του Β’ΚΠΣ και δημιουργήθηκε η εικόνα ότι όλα βαίνουν καλώς! Πολλοί επίσης οικισμοί χρηματοδοτήθηκαν και από το ΥΜΕΠΕΡΑΑ, ακόμα και για επεκτάσεις και εκσυγχρονισμό των ΒΙΟΚΑ. Όμως, φαίνεται ότι κάποιοι δεν είδαν, όταν έπρεπε, με την απαραίτητη σοβαρότητα το ζήτημα και σήμερα δημιουργούνται αδιέξοδα λόγω του υπέρογκου κόστους συντήρησης και λειτουργίας τους, αλλά και της έλλειψης τεχνογνωσίας των μικρών καλλικρατικών δήμων για τη διαχείριση τέτοιων σύνθετων εγκαταστάσεων∙ με αποτέλεσμα, πολλοί δήμοι να τους υπολειτουργούν ή να αναθέτουν σε εργολάβους τη λειτουργία τους, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

 

Η ρύπανση της θάλασσας και των ρεμάτων είναι το αποτέλεσμα αυτής της πραγματικότητας. Καλά είναι τα μεγάλα λόγια και οι γιορτές για το περιβάλλον, αλλά δεν είναι κακό να λέμε και καμιά αλήθεια… και ας πέσει στο γιαλό μαζί με τα λύματα.

 

 

 

³ Η απάντηση του κ Γραφάκου

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ                                     Α.Π.: Εισερχ. ΥΠΕΝ/ΥΠΣΥΝ/65434/2120

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ & ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ              Ημ/νία εισερχ.: 24/06/2022

ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ                  Ημ/νία Αποστολής: 24/06/2022

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

ΤΜΗΜΑ ΕΛΕΓΧΟΥ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ

ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ ΛΥΜΑΤΩΝ

Ταχ. Δ/νση: Μεσογείων 119,

115 26 Αθήνα

Πληρ.: Ε. Λιάκου

e-mail: e.liakou@prv.ypeka.gr

 

ΠΡΟΣ:

ΥΠΕΝ

Γραφείο Νομικών και

Κοινοβουλευτικών θεμάτων

(επι σχετ. αρ.ΥΠΕΝ62506/16.6.2022)

 

 

Θέμα: Απάντηση στην ερώτηση 5840/16.6.2022 που κατατέθηκε στη Βουλή

 

 

Σε απάντηση της με αριθμό 5840/16.6.2022 Ερώτησης που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων από την ανεξάρτητη βουλευτή κ. Αγγελική Αδαμοπούλου, σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα:

 

Η διαχείριση των αστικών λυμάτων καθορίζεται από την Οδηγία 91/271/ΕΟΚ ‘’περί επεξεργασίας αστικών λυμάτων’’, που ενσωματώθηκε στην εθνική νομοθεσία με την ΚΥΑ 5673/400/1997, όπως ισχύει. Οι οικισμοί που εμπίπτουν στις διατάξεις της ανωτέρω Οδηγίας έχουν την υποχρέωση της ορθής διαχείρισης των αστικών λυμάτων με την κατασκευή υποδομών συλλογής και επεξεργασίας, ώστε να εξασφαλίζεται η συμμόρφωση τους με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από αυτή. Αρμόδιοι φορείς για την υλοποίηση και λειτουργία των εγκαταστάσεων είναι οι Δήμοι, οι ΔΕΥΑ, οι εταιρείες Ύδρευσης – Αποχέτευσης.

 

Η Υπηρεσία μας έχει ως αρμοδιότητα την παρακολούθηση εφαρμογής της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ για τους οικισμούς που εμπίπτουν σε αυτή. Για το σκοπό αυτό συλλέγει, ελέγχει και αξιολογεί τα τεχνικά και λειτουργικά δεδομένα των Εγκαταστάσεων Επεξεργασίας Λυμάτων (Ε.Ε.Λ.) τα οποία καταχωρούνται από τους αρμόδιους φορείς λειτουργίας των ΕΕΛ στην Εθνική Βάση Δεδομένων των ΕΕΛ (http://astikalimata.ypeka.gr).

 

Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία που έχουν υποβληθεί στην Εθνική Βάση Δεδομένων, όσον αφορά τις αναφερόμενες Ε.Ε.Λ. Στερεάς Ελλάδας προκύπτουν τα ακόλουθα.

 

Για τις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Λυμάτων: Σπερχειάδα, Λαμία, Θήβα, Αράχωβα, Οινόφυτα-Σχηματάρι, Χαλκίδα, Νέα Αρτάκη, Τιθορέα, Ιτέα, Δελφοί, Λιβαδειά, Αμάρυνθος, Σκύρος έχει ολοκληρωθεί η καταχώρηση των λειτουργικών δεδομένων για το έτος 2021 και είναι σε συμμόρφωση με τις απαιτήσεις της Οδηγίας 91/271/ΕΟΚ, τόσο ως προς την ποιότητα της εκροής όσο και ως προς τον ελάχιστο απαιτούμενο αριθμό δειγμάτων.

 

Για τις παρακάτω Ε.Ε.Λ. τα λειτουργικά δεδομένα που έχουν υποβληθεί για το έτος 2021 δεν καλύπτουν πλήρως τις απαιτήσεις εκροής ή/και τον ελάχιστο απαιτούμενο ετήσιο αριθμό δειγμάτων: Δεσφίνα, Αλιβέρι, Κύμη, Μαλεσίνα, Καρπενήσι, Μώλος, Καμένα Βούρλα, Αταλάντη, Άμφισσα, Γαλαξίδι, Ορχομενός, Αλίαρτος, Ιστιαία, Αιδηψός, Μαρμάρι, Κάρυστος.

 

Όλα τα παραπάνω στοιχεία αφορούν το έτος 2021. Τα τεχνικά και λειτουργικά δεδομένα κάθε Εγκατάστασης Επεξεργασίας Λυμάτων αποτυπώνονται εποπτικά με την είσοδο του επισκέπτη στη σελίδα της Εγκατάστασης. Τα χρώματα των κουκίδων στο χάρτη αφορούν προγενέστερο έτος, γεγονός που οφείλεται σε σφάλμα της Βάσης για την διόρθωση του οποίου, καθώς και για την αναβάθμιση άλλων λειτουργιών, είναι σε εξέλιξη σχετικές διαδικασίες.

 

Σημειώνεται ότι οι αρμόδιοι τοπικοί φορείς δρομολογούν ενέργειες για την επίλυση λειτουργικών ζητημάτων που προκύπτουν, ενώ στην τρέχουσα περίοδο για αρκετές περιπτώσεις οικισμών έργα υποδομών διαχείρισης λυμάτων έχουν δρομολογηθεί. Παρότι ο σχεδιασμός και η κατασκευή των απαιτούμενων έργων δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες του Τμήματός μας, η συνδρομή του Υπουργείου για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι τοπικοί φορείς είναι δεδομένη, έχοντας ως στόχο τη μέγιστη προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και τον περιορισμό των κυρώσεων από την κακή εφαρμογή της νομοθεσίας για τα αστικά λύματα.

 

 

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ

 

ΜΑΝΩΛΗΣ ΓΡΑΦΑΚΟΣ